Susza i ocieplenie klimatu - to problemy nieustająco przewijające się we wszystkich mediach. Nie bez powodu; są niezwykle ważne i w dotkliwy sposób doświadczamy ich w życiu codziennym, a szczególnie mocno w rolnictwie.
Polska wysycha. Jedna z najgorszych sytuacji w historii pomiarów hydrologicznych w kraju od ponad 100 lat. Pandemia koronawirusa odwróciła uwagę od katastrofy klimatycznej, jednak ta nie daje o sobie zapomnieć.
Uprawy wysychają na potęgę już na samym początku wegetacji. Prognozy na maj nie są optymistyczne. To powoduje również zagrożenie pożarowe, które już w tej chwili obejmuje całą Polskę. Z powodu suszy ceny żywności mogą znacznie wzrosnąć.
Możliwe, że czeka nas największa susza od 50 lat. Co więcej, na tle UE to właśnie Polska ma najmniejsze zasoby wód i stepowieje. Na mieszkańca przypada u nas trzy razy mniej wody, niż na przeciętnego Europejczyka. A w czasie suszy te zasoby spadają jeszcze o połowę.
Na niski stan wód wpływ miały ciepła zima i związane z nią znikome opady śniegu. Nie powstała pokrywa śnieżna, której topnienie zwiększyłoby poziom wód zarówno gruntowych jak i podziemnych w Polsce. Zmienia się również charakter opadów - coraz częstsze są gwałtowne zjawiska, jak m.in. burze. Z kolei ponieważ spada mało deszczu, woda nie wsiąka w glebę i nie odnawiają się zasoby wód gruntowych. Obecne deszcze to dobry sygnał, ale absolutnie nie wystarczą, by nadrobić suchą zimę.
Prognozy IMGW na kolejne tygodnie wskazują na to, że nadal będzie dość ciepło i sucho. To oznacza bardzo poważne problemy w sadownictwie i rolnictwie. Tegoroczne plony warzyw, owoców i zbóż będą niskie, więc trzeba liczyć się z wysokimi cenami. To zjawisko bardzo niekorzystne jak na okres obecnego spowolnienia gospodarczego.
Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie poinformowało również o danych na temat zagrożenia suszą w Polsce. Wynika z nich, że pomimo obecnej zimy, w wielu częściach kraju występuje intensywna susza atmosferyczna i rolnicza:
- Najnowsze dane wskaźnika wilgotności gleby dla stycznia 2020 roku wskazują na niską wilgotność gleby - poniżej 40%, a miejscami nawet poniżej 35% (w profilu na głębokości poniżej 1m). Przyczyną przede wszystkim jest brak opadów - bezśnieżna i sucha a przy tym ciepła zima – uniemożliwia odbudowę wilgoci w glebie. Obecnie na obszarze Kujaw, województwa zachodniopomorskiego poprzez województwo pomorskie, wielkopolskie oraz na połowie obszaru regionu łódzkiego, jak również warmińsko-mazurskiego, dane wskazują na bardzo intensywną suszę atmosferyczną i rolniczą - poinformowało w komunikacie Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie na swojej stronie internetowej.
Serwis internetowy prowadzony dla rolników przez IMGW o nazwie Agrometeo- Pogodynka (zakładka umożliwiająca śledzenie monitoringu suszy: http://agrometeo.pogodynka.pl/monitoring/susza_glebowa) umożliwia m. in. bieżącą obserwację wilgotności gleby na różnych głębokościach.
Wychodząc naprzeciw potrzebom rolników z terenu gminy Rybno zjawiska pogodowe na bieżąco można śledzić również na stronie gminy Rybno: http://pogoda.gminarybno.pl/, która przedstawia wyniki z powstałej na terenie gminy Rybno stacji meteorologicznej w Rumianie nieopodal Szkoły Podstawowej w Rumianie. Stacja monitoruje przede wszystkim ilość opadów, temperaturę i siłę wiatru. Zasilana jest energią odnawialną i przesyła informacje bezpośrednio do Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy. Dane ze stacji są wykorzystywane w Systemie Monitoringu Suszy Rolniczej w Polsce. Stacja meteorologiczna została sfinansowana w całości z budżetu gminy Rybno. Pozwala to na szybkie zidentyfikowanie zjawiska suszy. Gmina Rybno jest przygotowana na uruchomienie procedur związanych z szacowaniem strat w uprawach.
Wojewoda Warmińsko – Mazurski w dniu 19 lutego 2020r. Zarządzeniem nr 59 powołał komisję do szacowania zakresu i wysokości szkód w gospodarstwach rolnych lub działach specjalnych produkcji rolnej spowodowanych wystąpieniem niekorzystnych zjawisk atmosferycznych.
Co możemy zrobić w tej sytuacji?
Przede wszystkim – oszczędzajmy wodę!
Nie marnujmy wody, traktujmy ją jak skarb!
